Income Tax Return : 9 वर्षात आयकर रिटर्न भरणाऱ्यांच्या संख्येत 90 टक्क्यांची उसळण; 2022-23 मध्ये किती ITR दाखल?

Income Tax Return Updates : आयकर रिटर्न दाखल करणाऱ्यांची संख्या मागील 9 वर्षात 90 टक्क्यांनी वाढली आहे.

नवी दिल्ली :  सध्या सुरू असलेल्या आर्थिक वर्ष 2023-24  साठी 7.41 कोटी करदात्यांनी आयकर रिटर्न भरले आहेत, त्यापैकी 53 लाख लोकांनी पहिल्यांदाच आयकर रिटर्न भरला आहे. सेंट्रल बोर्ड ऑफ डायरेक्ट टॅक्सेसने (CBDT) डेटा जारी केला आहे. ज्यानुसार 2013-14 मूल्यांकन वर्षात उत्पन्न रिटर्न भरणाऱ्या करदात्यांची संख्या 3.36 कोटी होती. आता, यामध्ये जवळपास 90 टक्क्यांनी वाढली आहे. वर्ष 2021-22 या मूल्यांकन वर्षात 6.37 कोटी इतकी झाली आहे.

सीबीडीटीने म्हटले आहे की, आयकर रिटर्न भरणाऱ्या करदात्यांच्या संख्येत झालेली वाढ आणि कराच्या कक्षेत असणाऱ्या लोकांच्या संख्येत झालेली वाढ ही विभागाकडून सुधारणांच्या दिशेने उचललेल्या पावलांचा परिणाम आहे. 

 

CBDT नुसार, आयकर रिटर्न भरणाऱ्या वैयक्तिक करदात्यांची संख्या गेल्या काही वर्षांत वाढली आहे. त्याच वेळी, विविध एकूण एकूण उत्पन्न श्रेणींमध्ये रिटर्न भरणाऱ्या करदात्यांची संख्याही वाढली आहे.

5 लाखांपेक्षा कमी उत्पन्न असलेल्या एकूण 2.62 कोटी करदात्यांनी मूल्यांकन वर्ष 2013-14 मध्ये रिटर्न भरले होते. ज्यांची संख्या 2021-22 च्या मूल्यांकन वर्षात 32 टक्क्यांनी वाढून 3.47 कोटी झाली आहे.

2013-14 ते 2021-22 या मूल्यांकन वर्षात 5 लाख ते 10 लाख रुपये आणि 10 लाख ते 25 लाख रुपये आयटीआर दाखल करणाऱ्या करदात्यांच्या संख्येत 295 टक्के आणि 291 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. CBDT नुसार, स्थलांतर हे सकल उत्पन्न श्रेणीच्या दृष्टीने सकारात्मक बाबीकडे  निर्देश करत आहे.

CBDT ने आपल्या डेटामध्ये म्हटले आहे की, एकूण उत्पन्नामध्ये वैयक्तिक करदात्यांच्या शीर्ष एक टक्के योगदान सर्व वैयक्तिक करदात्यांच्या उत्पन्नापेक्षा कमी झाले आहे. मूल्यांकन वर्ष 2013-14 आणि 2021-22 दरम्यान, एकूण उत्पन्नात शीर्ष एक टक्के करदात्यांच्या योगदानाचे प्रमाण 15.9 टक्क्यांवरून 14.6 टक्क्यांवर आले आहे.

2013-14 ते मूल्यांकन वर्ष 2021-22 या कालावधीत एकूण उत्पन्नात तळाच्या 25 टक्के करदात्यांचे योगदान 8.3 टक्क्यांवरून 8.4 टक्के झाले आहे.

एकूण उत्पन्नामध्ये मध्यम 74 टक्के करदात्यांचे प्रमाणिक योगदान 75.8 टक्क्यांवरून 77 टक्क्यांपर्यंत वाढले आहे. तर करदात्यांच्या एकूण सरासरी उत्पन्नात 2013-14 मधील 4.5 लाख कोटी रुपयांवरून 2021-22 च्या मूल्यांकन वर्षात 7 लाख रुपयांपर्यंत 56 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. ज्यामध्ये उत्पन्नाच्या बाबतीत, शीर्ष एक टक्के करदात्यांच्या उत्पन्नात 42 टक्के वाढ झाली आहे, तर तळाच्या 25 टक्के करदात्यांच्या एकूण सरासरी उत्पन्नात 58 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.

CBDT नुसार, या आकडेवारीवरून हे स्पष्ट होते की 2013-14 च्या मूल्यांकन वर्षापासून वेगवेगळ्या उत्पन्न असलेल्या लोकांच्या उत्पन्नात लक्षणीय वाढ झाली आहे. 2013-14 मध्ये प्रत्यक्ष कर संकलन 6.38 लाख रुपये होते, जे 2022-23 या आर्थिक वर्षात वाढून 16.61 लाख रुपये झाले आहे. सीबीडीटीच्या मते, करदाते अनुकूल आणि करदाते अनुकूल धोरणामुळे हे घडले आहे.