इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च (ICMR) आणि नॅशनल सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल (NCDC) यांनी त्यांच्या अभ्यासात म्हटले आहे की, देशात हृदयविकाराच्या झटक्याने होणाऱ्या अचानक होणाऱ्या मृत्यूंचा कोविड लसीशी थेट संबंध नाही. हा अभ्यास 18 ते 45 वयोगटातील लोकांच्या अचानक होणाऱ्या मृत्यूंवर आधारित आहे. आरोग्य मंत्रालयाने एक प्रेस रिलीज जारी करून ही माहिती दिली. अभ्यासात भारताची कोविड लस सुरक्षित आणि प्रभावी असल्याचे पुष्टी करण्यात आली आहे. त्यामुळे होणाऱ्या गंभीर दुष्परिणामांची प्रकरणे दुर्मिळ आहेत. अभ्यासात असे म्हटले आहे की अचानक होणाऱ्या मृत्यूची इतर कारणे असू शकतात. यामध्ये अनुवंशशास्त्र, जीवनशैली, आधीच अस्तित्वात असलेले आजार आणि कोविडनंतरच्या गुंतागुंत यांचा समावेश आहे.

Continues below advertisement

ICMR आणि NCDC मृत्यूचे कारण जाणून घेण्यासाठी अभ्यास करत आहेत

ICMR आणि NCDC अचानक होणाऱ्या मृत्यूंचे कारण समजून घेण्यासाठी एकत्र काम करत आहेत. यासाठी, दोन संशोधन अभ्यास केले जात आहेत. पहिला मागील डेटावर आधारित होता आणि दुसरा रिअल टाइम तपासणीशी संबंधित आहे.

पहिला अभ्यास - कोविड लसीमुळे अचानक मृत्यूचा धोका नाही

आयसीएमआरच्या राष्ट्रीय महामारी विज्ञान संस्थेने (एनआयई) मे 2023 ते ऑगस्ट 2023 या कालावधीत 19 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमधील 47 रुग्णालयांवर एक अभ्यास केला. ऑक्टोबर 2021 ते मार्च 2023 दरम्यान निरोगी दिसणाऱ्या पण अचानक मृत्यू झालेल्या लोकांचा डेटा पाहिला. निकालांवरून असे दिसून आले की कोविड लसीमुळे अचानक मृत्यूचा धोका वाढत नाही.

Continues below advertisement

दुसरा अभ्यास - अनुवांशिक उत्परिवर्तन हे बहुतेक मृत्यूंचे कारण  

हे ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (एम्स) आणि आयसीएमआरच्या मदतीने केले जात आहे. त्याचा उद्देश तरुण प्रौढांच्या अचानक मृत्यूची कारणे शोधणे आहे. अभ्यासाच्या सुरुवातीच्या डेटावरून असे दिसून आले की हृदयविकाराचा झटका किंवा मायोकार्डियल इन्फार्क्शन (एमआय) हे या वयात अचानक मृत्यूचे प्रमुख कारण आहे. महत्वाची गोष्ट म्हणजे गेल्या काही वर्षांत अचानक मृत्यूच्या कारणांच्या पद्धतीत कोणताही मोठा बदल झालेला नाही. बहुतेक मृत्यूंचे कारण अनुवांशिक उत्परिवर्तन आहे. हा अभ्यास अजूनही सुरू आहे. पूर्ण झाल्यावर अंतिम निकाल शेअर केले जातील.

कोविशिल्ड आणि कोव्हॅक्सिनच्या दुष्परिणामांचे 2 दावे...

पहिला दावा - कोविशिल्ड लसीमुळे टीटीएस होऊ शकतो, हृदयविकाराचा धोका

ब्रिटिश फार्मा कंपनी अ‍ॅस्ट्राझेनेकाने एप्रिल 2024 मध्ये कबूल केले की त्यांच्या कोविड लसीमुळे धोकादायक दुष्परिणाम होऊ शकतात. तथापि, हे केवळ अत्यंत दुर्मिळ प्रकरणांमध्येच घडेल. भारतातील सीरम इन्स्टिट्यूटने अ‍ॅस्ट्राझेनेकाच्या सूत्रापासून कोविशिल्ड नावाची लस बनवली. ब्रिटिश उच्च न्यायालयात सादर केलेल्या कागदपत्रांमध्ये, कंपनीने कबूल केले की त्यांच्या कोरोना लसीमुळे थ्रोम्बोसिस थ्रोम्बोसाइटोपेनिया सिंड्रोम म्हणजेच काही प्रकरणांमध्ये टीटीएस होऊ शकतो. या आजारामुळे शरीरात रक्ताच्या गुठळ्या होतात आणि प्लेटलेट्सची संख्या कमी होते.

दुसरा दावा - कोव्हॅक्सिनपासून गुइलेन-बॅरे सिंड्रोम, रक्त गोठणे  

द इकॉनॉमिक टाईम्सने स्प्रिंगरलिंक या विज्ञान जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या संशोधनाचा हवाला देत एक अहवाल लिहिला. संशोधनानुसार, बनारस हिंदू विद्यापीठात (BHU) केलेल्या अभ्यासात सहभागी झालेल्या सुमारे एक तृतीयांश लोकांना कोविशिल्डचे दुष्परिणाम दिसले आहेत. या लोकांमध्ये श्वसन संक्रमण, रक्त गोठणे आणि त्वचेचे आजार दिसून आले. संशोधकांना असे आढळून आले की किशोरवयीन मुले, विशेषतः किशोरवयीन मुली आणि कोणत्याही प्रकारच्या ऍलर्जीने ग्रस्त असलेल्या लोकांना कोव्हॅक्सिनचा धोका असतो. अभ्यासात 4.6 टक्के किशोरवयीन मुलींमध्ये मासिक पाळीतील असामान्यता (अनियमित मासिक पाळी) आढळून आली. सहभागींमध्ये डोळ्यांची असामान्यता (2.7 टक्के) आणि हायपोथायरॉईडीझम (0.6 टक्के) देखील आढळून आली. त्याच वेळी, 0.3 टक्के सहभागींमध्ये स्ट्रोक आणि 0.01 टक्के सहभागींमध्ये गुइलेन-बॅरे सिंड्रोम (GBS) देखील आढळून आला.

इतर महत्वाच्या बातम्या