Anant Chaturdashi 2025: आज अनंत चतुर्दशीचा दिवस आहे, भाद्रपद महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या चतुर्दशीला अनंत चतुर्दशी म्हणतात. 10 दिवस चालणाऱ्या गणेशोत्सवाची सांगता या दिवशी होते. यानंतर गणपती बाप्पाचेही विसर्जन केले जाते. गणेश चतुर्थीपासून ते दहा दिवसांपर्यंत भाविक विघ्नहर्ता यांची पूजा करतात आणि अनंत चतुर्दशीला त्यांना निरोप देतात. असे मानले जाते की या 10 दिवसात गणेश भगवान भक्तांच्या घरात आणि कुटुंबात वास करतात आणि त्यांचे सर्व अडथळे दूर करतात. गणेश विसर्जनाचे सर्वात प्रमुख पौराणिक कारण महाभारताच्या रचनेशी संबंधित आहे. जे फार कमी लोकांना माहित असावे, जाणून घ्या..
गणेश विसर्जनाचे सर्वात मुख्या कारण महाभारताच्या रचनेशी?
हिंदू धार्मिक ग्रंथांनुसार, महर्षी वेद व्यासांच्या विनंतीवरून भगवान गणेशाने महाभारत ग्रंथ लिहिला होता. असे मानले जाते की महर्षी वेद व्यासांनी सलग 10 दिवस गणेशाला महाभारताची कथा सांगितली आणि गणेशाने सलग 10 दिवस ही कथा लिहिली. 10 दिवसांनंतर, जेव्हा वेद व्यासांनी गणेशाला स्पर्श केला, तेव्हा त्यांचे शरीराचे तापमान वाढलेले होते. यानंतर महर्षी वेद व्यास यांनी त्यांना एका तलावावर नेले आणि येथे स्नान करून त्यांच्या शरीराचे तापमान थंड केले. त्यानंतर गणेश प्रतिष्ठापना आणि गणपती विसर्जनाची प्रथा सुरू झाली. गणेश विसर्जन केल्याने गणपती महाराजांना शीतलता मिळते असे मानले जाते.
विसर्जनाची दुसरी पौराणिक कथा जाणून घ्या
दुसऱ्या पौराणिक कथेनुसार, भगवान गणेश यांचे भाऊ कार्तिकेय यांच्या निवास स्थानी काही दिवस राहण्यासाठी गेले. तेथे राहून गणेशजींनी सर्वांचे मन जिंकले. त्यानंतर 10 दिवस राहिल्यानंतर ते तेथून निघून गेले आणि या काळात भगवान कार्तिकेयांसह सर्वजण खूप भावनिक झाले. त्यानंतर त्यांनी गणपतीजींना पुढच्या वर्षी पुन्हा येण्याचे आमंत्रण दिले. तेव्हापासून, दरवर्षी गणेश चतुर्थीच्या 10 व्या दिवशी गणेशजींचा विसर्जन सोहळा साजरा केला जातो अशी धार्मिक श्रद्धा आहे.
गणेशोत्सवात गणेश विसर्जन कधी कधी केले जाते?
गणेश विसर्जनाबद्दल वेगवेगळ्या मान्यता आहेत. काही लोक गणेश चतुर्थीलाच पूजा केल्यानंतर शुभ मुहूर्तावर गणेश मूर्तीचे विसर्जन करतात, काही लोक दीड दिवसांनी, म्हणजे गणेशपूजेच्या दुसऱ्या दिवशी, गणेश मूर्तीचे विसर्जन करतात. काही लोक तिसऱ्या, पाचव्या दिवशी किंवा सातव्या दिवशी गणेश मूर्तीचे विसर्जन करतात. सर्वात लोकप्रिय पद्धत म्हणजे अनंत चतुर्दशीला गणेश मूर्तीचे विसर्जन करणे.
वैज्ञानिक दृष्टीकोनातून पाहिल्यास..
गणेश विसर्जनाबाबत वैज्ञानिक दृष्टीकोनातून पाहिल्यास. गणेश विसर्जन आपल्याला आठवण करून देते की जग नश्वर आहे आणि एके दिवशी प्रत्येक प्राण्याला पाणी आणि जमिनीत विलीन व्हावे लागते. याशिवाय, ते पर्यावरण शुद्ध करते. विसर्जनादरम्यान, गणेश मूर्तीसोबत हळदीचे कुंकू देखील पाण्यात विसर्जित केले जाते. हळदीमध्ये बॅक्टेरियाविरोधी गुण आहे, ते पाणी शुद्ध करते. यासोबतच, दुर्वा, चंदन, धूप, फुले देखील वातावरण स्वच्छ करतात. म्हणूनच पावसाळ्यात वाहणाऱ्या नद्या, तलाव, तलावांमध्ये साचलेले पाणी शुद्ध होते आणि मासे, सरडे आणि इतर सजीव प्राण्यांना आराम मिळतो. म्हणूनच गणेशमूर्तीची स्थापना करताना अशी मूर्ती स्थापित करावी जी पर्यावरणपूरक असेल आणि पाण्यात लवकर विरघळेल. तसेच, मातीपासून बनवलेल्या गणेशमूर्तीला तांदूळ आणि फुलांच्या रंगांनी रंगवावे, जेणेकरून विसर्जनामुळे पाणी दूषित होणार नाही.
हेही वाचा :
Ganesh Visarjan 2025: अनंत चतुर्दशीपासून 'या' 5 राशींनी निर्धास्त व्हा! बाप्पा जाता जाता प्रिय राशींवर करणार मोठी कृपा, टेन्शन मिटणार
(टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही.)