Army General Vs Police Director General: राष्ट्रीय सुरक्षा आणि कायदा आणि सुव्यवस्थेतील दोन सर्वात महत्त्वाची पदे म्हणजे आर्मी जनरल आणि पोलिस महासंचालक (DGP). आर्मी जनरल देशाच्या सीमा आणि राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी जबाबदार असले तरी, DGP अंतर्गत सुरक्षा आणि राज्याच्या कायदा आणि सुव्यवस्थेचे निरीक्षण करतात. दोन्ही पदे महत्त्वाची असली तरी, त्यांचे अधिकारक्षेत्र, अधिकार आणि जबाबदाऱ्या वेगवेगळ्या आहेत. त्यामुळे आर्मी जनरल आणि DGP मधील फरक समजून जाणून घेऊया त्यांचे संबंधित अधिकार, पगार आणि जबाबदाऱ्यांचा समावेश.
आर्मी जनरल राष्ट्रपती आणि संरक्षण मंत्रालयाला अहवाल देतात
आर्मी जनरल राष्ट्रीय सुरक्षेत प्राथमिक रक्षक आहेत. ते भारताच्या सीमा, युद्ध तयारी आणि दहशतवादाचा मुकाबला यासह संपूर्ण सैन्याच्या सुरक्षेचे निरीक्षण करतात. आर्मी जनरल थेट राष्ट्रपती आणि संरक्षण मंत्रालयाला अहवाल देतात. त्यांची भूमिका राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी धोरणात्मक आणि महत्त्वाची आहे. युद्ध, राष्ट्रीय सुरक्षा धोके आणि सीमापार कारवाई बाबतीत आर्मी जनरलची मते आणि निर्णय अत्यंत महत्त्वाचे असतात.
DGP ची कर्तव्ये आणि जबाबदाऱ्या
DGP राज्यातील कायदा आणि सुव्यवस्था आणि अंतर्गत सुरक्षेसाठी जबाबदार असलेला प्राथमिक अधिकारी आहे. ते राज्य सरकारला अहवाल देतात आणि थेट राज्याच्या गृहसचिव आणि मुख्यमंत्र्यांच्या अधीन काम करतात. डीजीपीची प्राथमिक जबाबदारी गुन्हेगारीवर लक्ष ठेवणे, कायदा आणि सुव्यवस्था राखणे आणि राज्यातील पोलिस दलाचे प्रशासन करणे आहे. ते राज्य पातळीवर दहशतवाद आणि गंभीर गुन्ह्यांशी देखील दोन हात करतात, परंतु त्याच्या जबाबदाऱ्या त्यांच्या राज्यापुरत्या मर्यादित आहेत.
कोण जास्त शक्तिशाली आहे?
दोन्ही पदे त्यांच्या संबंधित क्षेत्रात अत्यंत महत्त्वाची असली तरी, आर्मी जनरल हा डीजीपीपेक्षा अधिक शक्तिशाली मानला जातो. कारण आर्मी जनरल संपूर्ण देशाच्या सुरक्षेची जबाबदारी घेतो. तो केवळ युद्ध आणि दहशतवादासारख्या गंभीर आव्हानांना तोंड देत नाही तर देशाच्या धोरणात्मक निर्णयांमध्येही महत्त्वाची भूमिका बजावतो. डीजीपीच्या जबाबदाऱ्या एकाच राज्याच्या कायदा आणि सुव्यवस्थेपुरत्या मर्यादित आहेत.
वेतन आणि भत्ते
दोन्ही पदांच्या पगारात फारसा फरक नाही. आर्मी जनरलला मासिक ₹2.5 लाख पगार मिळतो, तर डीजीपीला ₹2.25 लाख पगार मिळतो. याव्यतिरिक्त, दोघांनाही सरकारी निवास, वाहने, सुरक्षा, वैद्यकीय सुविधा आणि उच्च पेन्शन दिली जाते. लष्करी जनरलना अतिरिक्त लाभ म्हणून लष्करी कॅन्टीनमध्ये प्रवेश देखील मिळतो.
इतर महत्वाच्या बातम्या