Supreme Court : अनुकंपा तत्वावरील नोकरीबाबत सुप्रीम कोर्टाने (Supreme Court) महत्त्वाचा निकाल दिला आहे. सेवानिवृत्त झालेल्या कर्मचाऱ्याच्या वारसाची अनुंकपा तत्वाने नोकरीवर नियुक्ती करता येणार नसल्याचे सुप्रीम कोर्टाने स्पष्ट केले आहे. अहमदनगर महापालिका विरुद्ध अहमदनगर महापालिका कामगार संघटना या खटल्यात सुप्रीम कोर्टाने हा महत्त्वाचा निकाल दिला आहे. 


सुप्रीम कोर्टात न्या. एम. आर. शाह आणि न्या. बी. व्ही. नागरथन्ना यांच्या खंडपीठाने हा महत्त्वाचा निकाल दिला आहे. अनुकंपा नियुक्तीवर कायम स्वरूपी अधिकार नसल्याचेही सुप्रीम कोर्टाने म्हटले. कोर्टाने आपल्या निकालात म्हटले की, सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्याच्या वारसाला अनुकंपा तत्वाने नोकरी देता येणार नाही.  अनुकंपा तत्वाने नोकरी दिल्यास इतरांना नोकरीची संधी उपलब्ध होणार नाही. बाहेरील उमेदवार कितीही सुशिक्षित आणि गुणवत्ताधारक असला तरी या नियमाने त्याला नोकरीची संधीच मिळणार नसल्याकडे सुप्रीम कोर्टाने लक्ष वेधले. 


वारसा हक्काने नोकरी देणे ही कोणत्याही योजनेचा भाग नाही. त्याशिवाय अशा प्रकारची नोकरी ही भारतीय संविधानाच्या कलम 15 आणि 15 चे उल्लंघन करणारी असल्याचेही सुप्रीम कोर्टाने म्हटले. 


सुप्रीम कोर्टाच्या या निकालाने औद्योगिक न्यायालयाने आणि मुंबई उच्च न्यायालयाच्या खंडपीठाने दिलेला निकाल फेटाळून लावला आहे. वर्ष 2016 मध्ये औद्योगिक न्यायालयाने सेवानिवृत्त, सेवासमाप्त झालेल्या कर्मचाऱ्याच्या वारसाला नोकरी देण्याचे आदेश देण्यात आले होते. त्याविरोधात मुंबई उच्च न्यायालयात आव्हान देण्यात आले. मात्र, उच्च न्यायालयाच्या औरंगाबाद खंडपीठाने हे अपील फेटाळून लावले. त्यानंतर अहमदनगर महापालिकेने सुप्रीम कोर्टात धाव घेतली होती. 


औद्योगिक न्यायालयाने 1981 च्या कायद्यातील तरतूदींनुसार निर्णय दिला होता मात्र, 2003 मध्ये अहमदनगर नगरपरिषदेचे रुपांतर महापालिकेत करण्यात आले. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांना महाराष्ट्र सरकारचे नियम लागू झाले. राज्य सरकारच्या नियमांनुसार, सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांच्या वारसांना अनुकंपा पद्धतीने नोकरी देण्याची तरतूद नाही. 


औद्योगिक न्यायालयाने वर्ष 2005 मध्ये कर्मचाऱ्याच्या मृत्यूनंतर त्याच्या वारसांना नोकरी देण्याचे आदेश दिले होते. हे आदेश सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांबाबत देण्यात आले नव्हते. 


औद्योगिक न्यायालय आणि मुंबई उच्च न्यायालयाच्या औरंगाबाद खंडपीठाचा निर्णय फेटाळून लावताना सुप्रीम कोर्टाने मृत कर्मचाऱ्याच्या वारसाला अनुकंपा तत्वावरील नोकरी देताना कुटुंबाची आर्थिक स्थिती, आर्थिक अवलंबित्व यासह विविध निकष लावणे आवश्यक असल्याचे म्हटले.


इतर महत्त्वाच्या बातम्या: